Паліклініка - шматпрофільная ўстанова аховы здароўя, у якой аказваецца амбулаторная (пазабальнічная) медыцынская дапамога пацыентам, якія прыйшлі на прыём або на доме.

У Беларусі паліклінікі падзяляюцца па тэрытарыяльным прынцыпе. У залежнасці ад тэрыторыі абслугоўвання, гэтыя установы аховы здароўя бываюць гарадскія, раённыя і міжабласныя. Часам яны знаходзяцца на базе бальніц. Па ўзроставым прынцыпе ўсе паліклінікі падзяляюцца на дарослыя і дзіцячыя.

У паліклініцы аказваюць першую медыцынскую і неадкладную дапамогу ў выпадку вострага захворвання ці якое раптоўна развілася, пры траўмах і атручваннях, праводзяць планавую дыспансерызацыю . У выпадку неабходнасці пацыенту даецца накіраванне на шпіталізацыю.

Акрамя дыягностыкі і лячэння захворванняў у функцыі паліклінікі ўваходзіць экспертыза часовай непрацаздольнасці, медыцынскія агляды, прафілактычная праца з грамадзянамі па прадухіленні захворванняў і іх ускладненняў, а таксама фарміраванне станоўчых адносін да здаровага ладу жыцця. Выконваюцца супрацьэпідэмічныя мерапрыемствы: прафілактычныя прышчэпкі і выяўленне інфекцыйных захворванняў.

У склад паліклінікі, у залежнасці ад яе структуры, могуць уваходзіць наступныя спецыялізаваныя кабінеты (аддзяленні):

• тэрапеўтычны (педыятрычны);

• хірургічны;

• афтальмалагічны;

• атарыналарынгалагічны;

• неўралагічны;

• жаночая кансультацыя;

• траўматалагічны;

• эндакрыналагічны;

• стаматалагічны;

• падлеткавы;

• даўрачэбны кабінет.

Акрамя гэтага, у гэтай медыцынскай установе функцыянуюць так званыя дапаможныя кабінеты (аддзяленні):

• кабінет рэнтгенаграфіі;

• медыцынскай рэабілітацыі;

• фізіятэрапеўтычны;

• дзённага знаходжання;

• функцыянальнай дыягностыкі, дзе выконваюцца: электракардыяграфія (ЭКГ), ультрагукавое даследаванне (УГД) сэрца і іншыя ў залежнасці ад магчымасцей лячэбнай установы;

• працэдурны;

• клініка-дыягнастычныя лабараторыі (якія праводзяць біяхімічныя, клінічныя, бактэрыялагічныя і іншыя даследаванні).

У склад паліклінікі ўваходзяць таксама рэгістратура, даведачны аддзел і адміністрацыйна-гаспадарчая частка, а таксама кабінет статыстыкі, бібліятэка, медыцынскі архіў.

Усю неабходную інфармацыю пра час працы той ці іншай лячэбнай установы, кабінетаў і аддзяленняў, якія функцыянуюць, графіку прыёму наведвальнікаў кіраўніцтвам лячэбнай установы, а таксама іншыя звесткі можна знайсці на сайтах паліклінік. Тут жа размешчана інфармацыя аб часе працы і нумары тэлефонаў гарачых ліній, тэлефонаў даверу, даведачнай службы, рэгістратуры і г.д.

За кожнай паліклінікай замацаваны пэўны раён (тэрыторыя) абслугоўвання насельніцтва. У выпадку змены месца жыхарства ёсць магчымасць замацавацца за паліклінікай па месцы знаходжання. Для гэтага неабходна звярнуцца з пашпартам ва ўстанову аховы здароўя, якая аказвае амбулаторную медыцынскую дапамогу па месцы знаходжання (фактычнага пражывання) і запоўніць заяву на «замацаванне». На працягу трох працоўных дзён лячэбнай установай будзе запрошана інфармацыя пра пацыента (выпіска з медыцынскай карты амбулаторнага хворага і копія карты ўлiку дыспансернага назірання) у ранейшай паліклініцы.

Як правіла, усе паліклінікі працуюць у буднія дні з 7.00 да 20.00. У большасці устаноў у 7 гадзін раніцы пачынаюць працаваць працэдурныя кабінеты і клініка-дыягнастычныя лабараторыі, даведачная служба і служба выкліку ўрача на дом. Прыём спецыялісты пачынаюць весці крыху пазней, з 8 гадзін раніцы. Урачы могуць прымаць у першую і ў другую змены. Гэтую інфармацыю напярэдадні візіту, калі загадзя не быў замоўлены талон, неабходна ўдакладніць у даведачнай службе паліклінікі.

Асноўныя дні працы паліклінікі: панядзелак - пятніца. У суботу, а, часам у нядзелю і ў святочныя дні, згодна з устаноўленым графікам, прыём пацыентаў вядуць дзяжурныя урачы. Кабінет і час прыёму можна ўдакладніць у рэгістратуры ці па тэлефоне даведачнай службы. У суботу, згодна з індывідуальным графікам, дзяжураць вузкія спецыялісты, і працуе лабараторыя. У суботні дзень пры неабходнасці можна выклікаць дзяжурнага ўрача (тэрапеўта або педыятра) на дом. У нядзелю выконваюць медыцынскія прызначэнні самастойна.

В субботу, согласно индивидуальному графику, дежурят узкие специалисты, и работает лаборатория. В субботний день при необходимости можно вызвать дежурного врача (терапевта или педиатра) на дом. В воскресенье выполняются врачебные назначения на дому.

Спецыялісты, якія працуюць у паліклініцы, прымаюць пацыентаў па талонах. Іх заказваюць у даведачнай службе або з дапамогай усталяваных у фае паліклінік Інфа кіёскаў. Акрамя гэтага, заказаць талон можна з дапамогай сервісу Talon.by. Калі талона няма, а неабходная кансультацыя ўрача, трэба звярнуцца да дзяжурнага ўрача.

У некаторых паліклініках спецыялісты ажыццяўляюць прыём з дапамогай электроннага тэрмінала (электронная чарга). У гэтым выпадку, папярэдні заказ талона не патрабуецца. Пацыент самастойна бярэ талон з нумарам у тэрмінале дадзенага аддзялення. Электроннае табло і гукавы сігнал запросяць пацыента ў адпаведны кабінет.

Без чаргі прымаюцца:

• Героі Беларусі, Героі Савецкага Саюза, Героі Сацыялістычнай Працы, поўныя кавалеры ордэнаў Айчыны, Славы, Працоўнай Славы.

• Інваліды Вялікай Айчыннай вайны і інваліды баявых дзеянняў на тэрыторыі іншых дзяржаў.

• Ветэраны Вялікай Айчыннай вайны.

• Ганаровыя донары.

• Цяжарныя жанчыны.

У першую чаргу прымаюцца:

• былыя вязні фашысцкіх канцлагераў, турмаў, гета і былыя непаўналетнія вязні іншых месц прымусовага ўтрымання, створаных фашыстамі і іх саюзнікамі ў гады сусветнай вайны;

• інваліды з дзяцінства ў выніку ранення, кантузіі, калецтва, звязаныя з баявымі дзеяннямі ў перыяд Вялікай Айчыннай вайны або з наступствамі ваенных дзеянняў;

• удзельнікі ліквідацыі наступстваў катастрофы на ЧАЭС і прыраўнаваныя да іх асобы;

• асобы, неабгрунтавана рэпрэсаваныя ў перыяд 20-80-х гадоў і ў далейшым рэабілітаваныя ў адпаведнасці з дзеючым заканадаўствам, а таксама пацярпелыя ад палітычных рэпрэсіяў дзеці, якія знаходзіліся разам з рэпрэсаванымі бацькамі;

• інваліды па слыху, якіх суправаджае сурдаперакладчык;

• члены шматдзетных сем'яў (бацькі).

• ветэраны баявых дзеянняў на тэрыторыі іншых дзяржаў.

Вызвать врача (понедельник – суббота) можно позвонив в поликлинику или посетив само учреждение. В некоторых поликлиниках действует услуга вызова врача на дом через интернет-сайт лечебного учреждения.

Запрасіць урача-тэрапеўта (педыятра) на дом можна з 7.00.

Як правіла, на дом да дарослага пацыента (старэйшага за 18 гадоў) прыходзіць тэрапеўт, да дзяцей (0-18 гадоў) - педыятр. Пры неабходнасці агляду (кансультацыі) вузкім спецыялістам (хірургам, неўрапатолагам, афтальмолагам і інш.), лабараторных даследаванняў, лячэбных прызначэнняў і маніпуляцый на доме, папярэдне варта звярнуцца да свайго ўчастковага ўрача-тэрапеўта (педыятра).

Лісток непрацаздольнасці (бальнічны ліст) - дакумент, які пацвярджае часовую непрацаздольнасць работніка.

Лісток непрацаздольнасці выдаецца урачом медыцынскай установы ў наступных выпадках:

• часовая непрацаздольнасць (пры вострых захворваннях, траўмах, абвастрэнні хранічных хвароб);

• адпачынак з-за цяжарнасці і родаў;

• догляд хворага дзіцяці (выдаецца бацькам або афіцыйным прадстаўнікам дзіцяці урачом-педыятрам);

• догляд дзіцяці ва ўзросце да 3 гадоў у выпадку хваробы маці;

• догляд хворага члена сям'і і г.д.

Тэрміны выдачы бальнічнага ліста вызначаюцца урачом. У залежнасці ад цяжкасці захворвання урач можа выдаць лісток непрацаздольнасці на адзін дзень і больш.

Праца паліклінікі арганізавана па тэрытарыяльна-ўчастковым прынцыпе аказання медыцынскай дапамогі, які заключаецца ў тым, што тэрыторыя, якую абслугоўвае паліклініка, дзеліцца на тэрытарыяльныя ўчасткі (колькасць насельніцтва на такім участку складае каля 1700 чалавек). Да кожнага ўчастку прымацоўваюцца пэўны ўрач-тэрапеўт (педыятр) і медыцынская сястра, якія аказваюць лячэбна-прафілактычную дапамогу жыхарам свайго ўчастка.

Урачы-тэрапеўты, зрэшты, як і педыятры, адказныя за якасць аказання медыцынскай дапамогі насельніцтву свайго ўчастка. Колькасць участкаў залежыць ад загружанасці паліклінікі і населенасці раёна. Усе ўчасткі аб'яднаны ў аддзяленне, якое ўзначальвае загадчык.

Пры ўзнікненні канфліктных і спрэчных сітуацый пацыент мае права звярнуцца да загадчыка аддзялення ці ў адміністрацыю паліклінікі. У некаторых выпадках прымаецца рашэнне аб замацаванні пацыента за адным участковым урачом-тэрапеўтам/педыятрам.

Клініка-дыягнастычная лабараторыя паліклінік у асноўным праводзіць даследаванні наступных узораў біялагічнага матэрыялу:

• агульны аналіз крыві з пальца, у тым ліку кроў на цукар;

• біяхімічны аналіз крыві з вены;

• аналіз мачы;

• аналіз кала.

Пры наяўнасці паказанняў урач можа прызначыць і іншыя лабараторныя даследаванні для выканання, як у паліклініцы, так і ў іншых установах аховы здароўя.

Пры жаданні пацыента цяпер у большасці паліклінік таксама можна выканаць лабараторныя даследаванні на платнай аснове.

Пры захворванні, якое патрабуе працяглага лячэння, але не прадугледжвае шпіталізацыю, пацыенту могуць прапанаваць наведваць дзённы стацыянар. Дадзенае аддзяленне, якое функцыянуе ў 2 змены, прадастаўляе магчымасць пацыентам атрымаць курс інфузійнай лекавай тэрапіі, знаходзячыся на лісце непрацаздольнасці ва ўрачоў-спецыялістаў ці ў вольны ад працы час. Лекавыя сродкі і расходныя матэрыялы (шпрыцы, сістэмы для інфузійнай тэрапіі, растворы) пацыенты набываюць самастойна.

УКК – ўрачэбна-кансультацыйная камісія. УКК займаецца ў тым ліку і афармленнем накiравання на медыка-сацыяльную экспертызу ў МРЭК.

УКК ствараецца з мэтай:

• калектыўнага прыняцця рашэнняў па пытаннях правядзення медыцынскіх экспертыз, медыцынскай рэабілітацыі;

• ацэнкі якасці аказання медыцынскай дапамогі;

• ацэнкі стану здароўя пацыента для выдачы заключэння ВВК i вырашэння iншых пытанняў пры аказанні медыцынскай дапамогі.

МРЭК - медыка-рэабілітацыйная экспертная камісія. У паліклініцы праводзіцца падрыхтоўка да агляду на МРЭК, афармленне накiравання на медыка-сацыяльную экспертызу. Аб'ём абследаванняў вызначае ўрач, які лечыць, (або УКК) у адпаведнасці з зацверджаным пералікам даследаванняў.

У паліклініках вызначаны час і тэрміны праходжання прафілактычных аглядаў. Як правіла, вылучаюцца пэўныя гадзіны прыёму пацыентаў урачамі-тэрапеўтамі, а таксама вузкімі спецыялістамі. Для праходжання прафілактычнага агляду неабходна звярнуцца ў даўрачэбны кабінет ўстановы аховы здароўя (або кабінет прафілактыкі).

«Адно вакно» - тэрмін, акі абазначае тэхналогію прадастаўлення паслуг. Мэта такой тэхналогіі - знізіць час вымушанага звароту грамадзян у тую ці іншую арганізацыю. Адметная рыса - аказанне любых паслуг канцэнтруецца ў адным месцы, пачынаючы ад падачы заявы, да выдачы вынікаў рашэння выканаўчага ці іншага органа. Важным складнікам гэтай тэхналогіі з'яўляецца мінімізацыя колькасці дакументаў, якія прапануе заяўнік.

Прасцей кажучы, «адно вакно» - гэта цэнтралізацыя паслуг у адным месцы (ад падачы заявы да выдачы рашэння). У пацыента не запытваюць тыя дакументы, якія арганізацыя аховы здароўя можа атрымаць самастойна.

Пералік платных паслуг і іх кошт можна ўдакладніць у даведачнай службе паліклінікі або на сайце лячэбнай установы.

Замежныя грамадзяне і асобы без грамадзянства, якія часова знаходзяцца або часова пражываюць у Рэспубліцы Беларусь, маюць права на даступнае медыцынскае абслугоўванне за кошт уласных сродкаў, сродкаў юрыдычных асоб і іншых крыніц, не забароненых беларускім заканадаўствам, калі іншае не ўстаноўлена заканадаўчымі актамі і міжнароднымі дамовамі Рэспублікі Беларусь.